O ÚNICO SELECCIONADOR ESPAÑOL QUE GAÑOU A LIGA DA COSTA

Eduardo Toba Muíño naceu na vila de Muxía o 14 de maio de 1923. Estudou Medicina en Santiago de Compostela para despois continuar os seus estudos en Madrid, especializándose en Traumatoloxía, Ortopedia e Rehabilitación. Dos seus anos universitarios vén a súa paixón polo deporte, pois en 1946 proclámase campión de España universitario en triple salto e subcampión en 110 metros valados. Isto fai que estude tamén Educación Física, que vai ser a actividade pola que entre no deporte profesional ao facerse cargo da preparación física do Deportivo da Coruña. En 1951 dá un paso máis e obtén o título de adestrador nacional e aquí vai iniciar unha brillante carreira nos bancos.

O Deportivo da temporada 1954-55 con Toba de adestrador

Debuta como adestrador na temporada 1954-55 co Deportivo da Coruña, e nada menos que na 1ª División. Nun equipo no que destacan os dianteiros Arsenio e Pahiño o equipo remata nunha meritoria 7ª posición. A pesar disto, non continuará na seguinte campaña, e terá que agardar á 56-57 para volver aos bancos. Será no Real Oviedo da 2ª División, pero os malos resultados fan que sexa despedido logo da xornada 22ª. Volverá ao Deportivo na 58-59, co equipo na 2ª División, e sorpresivamente é cesado despois da xornada 4ª, aínda que Toba pasará á historia por facer debutar a dous rapaces da canteira que han triunfar no Deportivo primeiro e despois no Real Madrid, como eran Amancio e Veloso.

A aventura de Costa Rica

Selección de Costa Rica (1961) con Eduardo Toba 

Unha vez despedido do club coruñés Eduardo Toba inicia unha exótica experiencia en Costa Rica, en concreto na cidade de Heredia. Alí farase cargo do Club Sport Herediano, no que estivo as temporadas 59-60 e 60-61, e ao que fixo campión ligueiro en 1961. O seu bo labor serviulle para que lle propuxesen facerse cargo da selección de Costa Rica na clasificación para o Mundial de Chile 1962. A escadra 'tica' tiña que enfrontarse a México e ás Antillas Holandesas nun grupo no que o campión accedía á fase final do Mundial. Debutou o 22 de marzo de 1961 contra México, e, por vez primeira na historia, Costa Rica gañoulle á selección azteca (1-0). Posteriormente golearían ás Antillas (6-0) e caerían derrotados na súa visita a México (4-1), polo que a falta dun partido os costarricenses e mexicanos estaban empatados. Todo se decidía nas Antillas Holandesas, e foron os de Toba os primeiros en xogar, e sorprendentemente caeron derrotados (2-0), co que perderon a posibilidade de estar en Chile. Foi moi criticada a Federación tica por obrigar o equipo a viaxar o mesmo día do partido, pero tamén o seleccionador Toba pola aliñación que puxo ese día. Con isto acabouse a súa aventura americana e volve á liga española.

De América á Liga da Costa

Na súa volta de América xa quedou nas illas Canarias para facerse cargo do CD Tenerife para a temporada 62-63, equipo que militaba na 2ª División e que remataría na 10ª posición. Non seguiu na illa na 63-64, na que terá que esperar á segunda volta ligueira para que o fiche de novo o Real Oviedo da 1ª División. Debutou na xornada 18ª e conseguiu levar para o equipo dous galegos: Arsenio (que militaba no Granada) e o noiés Matito (que viña do Elxe, e que poucos anos despois xogaría na Costa no Noia SD e no Xallas). O equipo asturiano salvouse do descenso na promoción contra o Hércules, grazas a dous goles de Arsenio, pero a Toba non lle renovan. Na 65-66 faise cargo do Córdoba CF na 1ª División, co que termina na 11ª posición, e fai debutar a un porteiro como Miguel Reina. Aínda non rematara a temporada, xa sabía que non ía continuar no club andaluz, polo que aproveita a súa liberdade para adestrar o equipo da súa vila natal, o Muxía CF da Liga da Costa.

O Muxía CF campión da Liga da Costa 1965-66
[Foto: González]

O Muxía entrara a participar na Liga da Costa na temporada 64-65, mais non tivo un gran ano, ao contrario que os seus veciños do San Isidro de Quintáns, que foran subcampións da man dos irmáns Luaces. Para a 65-66 os Luaces van ir para o equipo da "capital", e mesmo Tito Luaces ía ser o encargado de adestralo, pero a chegada de Eduardo Toba fixo que quedase só como xogador. O Muxía proclamaríase campión da Liga da Costa tras un máis que emocionante final ligueiro. E é que os muxiáns chegaban á última xornada empatados co Buño e a un punto do líder Fisterra, pero nesta xornada os fisterráns descansaban. O Muxía tiña a goleveraxe a favor co Fisterra pero en contra co Buño, e estes serían tamén campións no triplo empate. Non obstante, os oleiros tiñan unha difícil saída a Cee, que saldaron con derrota, polo que ao Muxía chegoulle con empatar na casa do Bergantiños B para gañar a liga. Toba xa non se encargaría do equipo na Copa da Costa na que o Muxía chegou á final, pois xa tiña ofertas de clubs profesionais.

Na 66-67 é o Hércules CF da 1ª División o que chama cando se ve en serio perigo, e Toba faise cargo na xornada 18ª co equipo pechando a clasificación, mais non logra evitar o descenso ao quedar penúltimo, só por riba do Deportivo. Con todo, continúa no equipo para a temporada seguinte na 2ª División, pero só estará no equipo alacantino ata a xornada 5ª.

A selección española

No mes de marzo de 1968 pasa a dirixir a Selección Española Olímpica que vai disputar a eliminatoria decisiva fronte á Gran Bretaña. Nun equipo no que estaban Benito, Asensi ou Grande, gañan 1-0 en Sabadell e empatan 0-0 en Londres, clasificándose para as Olimpiadas de México 68. Pero Eduardo Toba xa non estaría no torneo olímpico porque se vai facer cargo da selección absoluta, reemprazando a Domingo Balmanya, que non lograra clasificar a España para a fase final da Eurocopa dese ano.

Selección Española na previa do Iugoslavia-España (27-10-68)
con Amancio, Pirri, Germán, Tonono, Iríbar, Zabalza, E. Toba,
Marcial, Gallego, Sadurní; Gilberto, Ufarte, Pereda, José Mª,
Luis Aragonés, Martín II, Eladio e Torres. 

Debutou Toba coa Selección Española  absoluta o 17 de outubro de 1968 cun amigable en Lyon ante Francia e consegue gañar por 1-3, cun equipo no que había xogadores como Iribar, Sadurní, Pirri, Luis Aragonés, Ufarte, Gárate, Amancio... Pero o seu cometido era a clasificación para o Mundial de México 1970, e España estaba encadrada nun grupo con Bélxica, Finlandia e Iugoslavia, e só o primeiro se clasificaba. Comezou en terras iugoslavas o 27 de outubro de 1968 e conseguiron sacar un empate (0-0). O 11 de decembro recibían no Bernabeu a Bélxica e novamente houbo empate (desta vez 1-1). Na terceira xornada tocaba devolver a visita aos belgas, que na altura estaban xa destacados na clasificación toda vez que adiantaran -e gañaran- case todos os seus partidos. Polo tanto, o combinado español estaba practicamente obrigado a gañar en Liexa, pois mesmo o empate obrigaba a unha carambola. Pero España caeu derrotada por 2-1 e perdía todas as opcións de estar no Mundial. Á volta de Bélxica, Eduardo Toba presentaba a súa dimisión e sería substituído por un trío de adestradores, que estaban á fronte dos tres primeiros clasificados na liga: Salvador Artigas (Barcelona), Luis Molowny (Las Palmas) e Miguel Muñoz (Real Madrid), nunha etapa de transición ata que chegou ao banco Laszlo Kubala. Foi moi criticado o muxián na súa etapa como seleccionador, pois a prensa acusábao de saír sempre a empatar e de aliñar moitos defensas e poucos dianteiros.

Últimos anos como adestrador

Volverá ao campionato ligueiro na temporada 71-72 da man, por terceira vez, do Real Oviedo, que militaba na 2ª División. Fixeron unha magnífica campaña e proclamáronse campións de liga e ascenderon á 1ª División. Continuou no equipo na 72-73, pero foi cesado na xornada 16ª polos malos resultados. Nesta altura Eduardo Toba pasa a ser director da Escola Nacional de Adestradores e a traballar de novo na Federación levando as denominadas daquela seleccións menores. Como adestrador federativo ten que facerse cargo da selección absoluta nun amigable en Turquía o 17 de outubro de 1973 por atoparse indisposto o seleccionador Kubala. Conseguiu empatar (0-0) nun partido no que debutou o centrocampista do Athletic Ángel Mª Villar. Adestraría neste tempo a selección Sub-18 e a selección olímpica que preparaba a clasificación para as Olimpiadas de Montreal 76. Con esta só estivo na primeira eliminatoria, fronte á República Federal Alemana na que xogaba Uli Stielike. No combinado español formaban Artola, Cardeñosa, Satrústegui ou o galego Fernández-Amado. Empate sen goles en terras alemás (0-0) e vitoria na volta (3-2) que permitía continuar na loita pola clasificación, pero xa sería o seleccionador absoluto, Laszlo Kubala, o que se ocupase do equipo.

Eduardo Toba decide neste momento, en 1975, abandonar o mundo do fútbol e centrarse na medicina. Instálase na Coruña e exerce a traumatoloxía na Residencia coruñesa e nunha clínica privada. A pesar de que varias veces confesou botar de menos o fútbol e que cada ano lle chegaban algunhas ofertas (entre elas a de ser de novo seleccionador de Costa Rica) xa non volvería aos bancos. A súa experiencia levouna a dous libros, o primeiro titulado La preparación física en el fútbol (1977) e en 1998 publicou Consejos para el entrenador de fútbol. O 26 de decembro de 1992, coincidindo coa inaguración do campo de fútbol da Arliña, a súa vila natal e o club co que se proclamara campión da Liga da Costa tributáronlle unha emotiva homenaxe por tantos anos levando polo mundo adiante o nome de Muxía.

Eduardo Toba Muíño falecería na Coruña o 3 de agosto de 2001, aos 78 anos de idade.

Temporada	Equipo	Categoría
1954-55	RC Deportivo	1ª División
1956-57	Real Oviedo	2ª División
1958-59	RC Deportivo	2ª División
1959-60	Club Sport Herediano	1ª División
1960-61	Club Sport Herediano	1ª División
1961-62	Selección de Costa Rica
1962-63	CD Tenerife	2ª División
1963-64	Real Oviedo	1ª División
1965-66	Córdoba CF	1ª División
1965-66	Muxía CF	Liga da Costa
1966-67	Hércules CF	1ª División
1967-68	Hércules CF	2ª División
1967-68	Selección Olímpica de España
1968-69	Selección de España
1971-72	Real Oviedo	2ª División
1972-73	Real Oviedo	1ª División
1973-74	Selección Sub-18 de España
1974-75	Selección Olímpica de España

	P. X.	P. G.	P. E.	P. P.
1ª División	102	30	28	44
2ª División	099	44	24	31
Total Liga Española	201	74	52	75
Selección Olímpica	04	02	02	00
Selección Española	05	01	03	01

OS INVICTOS DA LIGA DA COSTA

Ao fío da magnífica temporada que fixo o Corme CF na pasada Liga da Costa, manténdose as primeiras 26 xornadas sen perder, imos falar daqueles equipos que conservaron o casilleiro das derrotas en cero durante toda a liga, ou polo menos boa parte dela.

Nas 54 edicións que se levan disputadas da Liga da Costa foron cinco os equipos que lograron rematar un campionato sen perder un só partido. Catro deles foron campións e o quinto quedou subcampión.

Invictos e campións

Equipo do Noia SD da temporada 1973-74 que
gañou Liga e Copa da Costa [Foto cedida por Manín]

O primeiro invicto foi o Noia SD, equipo que gañou catro das cinco Ligas da Costa nas que competiu, pero foi na 1973-74 cando logrou o título sen perder ningún encontro (gañou 18 e empatou 2). O equipo no que militaban, entre outros, Lugo, Juanatey, Lete ou os fisterráns Miculita e Manín mostrou tal superioridade este ano que mesmo gañaría a Copa da Costa sen coñecer a derrota. Na temporada 1984-85, coa Liga da Costa dividida en dous grupos (Norte e Sur), o protagonista foi o Outes FC, que no grupo sureño gañou a liga sen perder ningún dos 24 partidos disputados (21 vitorias e 3 empates) e con tan só 15 goles encaixados. 

O espectacular UC Cee da temporada 1991-92
que gañou Liga e Copa da Costa [Foto: XM Ferreiro]

A SCD Malpica 96-97 iniciaría aquí a súa època gloriosa
que o levaría ata a 3ª División [Foto: Porto/Pose, 2004]

Tamén foi no grupo Sur da Liga da Costa da temporada 1991-92 cando o UC Cee logrou gañar a liga sen perder, con 24 vitorias e 2 empates nos 26 partidos celebrados, ao que lle hai que engadir o récord aínda non batido de conseguir a magnífica cifra de 135 goles a favor (5,2 goles de media por partido). O equipo dirixido por Manolín e cos José Carlos, Carlos Ares, Floreal ou os irmáns Augusto e Domingo, tamén gañaría a Copa da Costa, perdendo só o partido de volta da final (2-0, pero xa sentenciara na ida: 4-0). O cuarto equipo invicto foi a SCD Malpica, que na Liga da Costa da temporada 1996-97 repetiu o logrado polo Cee con 24 vitorias e 2 empates, aínda que unha reclamación por aliñación indebida dos seus veciños do Buño estivo a piques de botar por terra a fazaña, mais ao final o Comité de Apelación deulle a razón. Nada menos que 26 puntos sobre o segundo para este Malpica dos Suso, Ambrosio, Rogelio, Chilín, Rolando, Yoyo, Mouzo, Mino, Oscarín...-

Non perder e non gañar

O quinto caso foi o máis curioso, pois o Camariñas FC logrou rematar a temporada 1999-2000 sen perder ningún partido, pero non foi quen de gañar a liga. A razón está nos moitos empates que colleitou, pois dos 30 partidos disputados, gañou 17 e empatou os outros 13, polo que a SD Castriz superou aos camariñáns a pesar de perder catro encontros (gañara 21 e empatara 5). Si que sería campión se a vitoria valese dous puntos, pero desde a temporada 95-96 implantárase o actual sistema de puntuación e os homes de Berto perderon a liga fronte aos xalleiros adestrados por García e Mata.

Canda estes cinco poderiamos incluír o UC Cee da temporada 1964-65, que gañara os 16 partidos da Liga da Costa, mais a aliñación indebida no encontro de Fisterra (vencera 1-7) estragou unha campaña inmaculada.

A 2ª Rexional, cando a Liga da Costa se xogaba na 1ª Rexional, tamén deixou dous equipos invictos. Na temporada 1989-90 o Sp. Zas adestrado por Moncho Varela gañou 17 partidos e tan só empatou un (en Laxe), sendo tamén meritoria a campaña do SD Laxe, que só perdeu un partido (en Zas). Ao ano seguinte foi o Muros SD dirixido por José Manuel Blanco quen logrou manterse sen perder os 22 partidos da liga (14 vitorias e 8 empates).

Faltoulles pouco

O Camariñas FC 91-92 que arrasou no Grupo Norte
da Liga da Costa [Foto: XM Ferreiro]

O Corme CF da temporada 16-17 que se mantivo
invicto 26 xornadas [Foto: Santi Soneira]

Estiveron a piques de logralo outros seis equipos, pero tropezaron nos momentos finais. Foi o caso do SD LAXE da tempada 1981-82, que se mantivo 20 partidos sen perder ata caer na x.21ª da Liga da Costa, na súa visita a Cabana (2-1). Na 1986-87, na Liga da Costa da 1ª Rexional, o SD NEGREIRA chegou ata os 27 partidos sen perder, pero na x.28ª saíu derrotado no campo do Cabana (3-2). E de novo foi o Cabana (1-0) o que rompeu a impoluta marcha dun equipo costeiro, neste caso, o CAMARIÑAS FC, que chegou invicto ata a x.27ª da Liga da Costa Norte 1991-92. O MAZARICOS CF da Liga da Costa 1993-94 conseguiu o título ao estar sen perder as 20 primeiras xornadas, caendo na 21ª na súa visita ao Xallas (2-1). Xa neste século, na campaña 2006-07, o CF DUMBRÍA mantívose invicto ata a x.27ª, cando, xa campión, perdeu na súa visita a Zas (2-1). Estes cinco equipos alzáronse ao remate da competición co título da Liga da Costa. En troques, nesta última temporada 2016-17, o CORME CF estivo tamén 26 partidos sen perder, truncando a súa xeira o San Lorenzo (1-2) na x.27ª, e o equipo cormelán remataría a liga na terceira posición sumando ao final catro derrotas.

En resumo, cinco equipos invictos na Liga da Costa (e dous máis na categoría inferior) e seis que superaron a vintena de encontros sen perder. Se nos atemos só ás xornadas invictos, o récord está en mans do Camariñas 99-00, que, a pesar de non gañar a liga, sumou un total de 30 xornadas. O segundo posto teno o Negreira 86-87 con 27 xornadas, e no terceiro figuran cinco equipos con 26 xornadas invictos: Cee 91-92, Camariñas 91-92, Malpica 96-97, Dumbría 06-07 e Corme 16-17.

UN BALÓN DE OURO XOGANDO NO PONTECESO

Equipo do Ponteceso SD reforzado coas figuras

O 22 de xuño de 1969 inaugurouse o Campo Municipal de Ponteceso, nunha tarde chuviosa e fría, tan chuviosa que mesmo estivo a piques de suspenderse o acontecemento e adialo para o mes de xullo. Pero ao final o presidente do Ponteceso SD, e ao mesmo tempo alcalde da vila de Pondal, Manuel Couto Anido, decidiu que aquilo non tiña marcha atrás e o acto acabou sendo todo un éxito. Ringleiras de coches, na súa maioría Seat 600, amoreábanse a un e a outro lado da calzada, e varios autobuses en excursións organizadas desde distintos puntos da Costa da Morte estaban aparcados nas inmediacións do novo recinto.

O motivo de tanta expectación era o partido de fútbol que servía para inaugurar tan modernas instalacións e que enfrontaba ao Deportivo da Coruña contra o Ponteceso SD, un equipo pontecesán, iso si, reforzado con varias das figuras máis significativas do fútbol coruñés. Pola porta do campo, adornada cuns aros olímpicos na súa parte superior, pasaron centos de espectadores que ateigaron as bancadas de pedra que se erixían sobre os vestiarios. Ateigada tamén estaba a tribuna presidencial, con numerosas autoridades chegadas desde A Coruña, como o gobernador civil, Landín Carrasco, o presidente da Deputación provincial Puga Ramón, o secretario da Delegación Nacional de Deportes, o presidente e outros directivos da Federación Galega de Fútbol, edís do Concello da Coruña, entre outros, ademais dos presidentes dos dous clubs contendentes. A prensa coruñesa non podía faltar, e tanto La Voz de Galicia como El Ideal Gallego dedicáronlle amplas crónicas ao acontecemento con reportaxe fotográfica. Coa bendición do cura Basilio Barizo e o saque de honra de Mª Pilar Couto, filla do presidente pontecesán, deuse paso ao encontro. O capitán do Ponteceso, Chicho, fíxolle entrega ao seu homólogo coruñés, Domínguez, dun bandeirín conmemorativo bordado en ouro.

Aspecto dos exteriores do campo ateigado de coches
[Foto: El Ideal Gallego]

Ás seis da tarde, cun campo enchoupado, e con arbitraxe do Sr. Barros, xogaron polo Deportivo adestrado por José Mª Martín os seguintes xogadores: Juanet, Bello, Manolete, Cholo (Miguel min.70), Sertucha, Domínguez, Cortés (Martínez m.46), Loureda, Rubén Fernández, José Luis (Cervera m.46), Beci (Chapela II m.70). Polo Ponteceso saíron de inicio: Canedo, Chicho, Aurre, Muñiz, David, Luis Suárez, Veloso, Pellicer, Chencho, Ferro, Montalvo; no segundo tempo o once local foi o seguinte: Norberto (Chiño m.68), Chicho, Aurre, Crego, David, Luis Suárez, Noya, Pellicer, Chencho, Ferro (Calvo m.68), Costa.

O resultado do partido foi un claro 1-4 para o equipo deportivista. Adiantouse o Deportivo no minuto 24 por medio de Sertucha, rematando de cabeza un centro de Loureda. Cinco minutos despois empatou Chencho a centro de Veloso. Na segunda parte, o Deportivo sentenciaría con goles de Rubén Fernández (min.60), Cervera (min.64) e Beci (min.69). O míster coruñés aproveitou o encontro para ver o arxentino Rubén Fernández, que estaba a proba, aínda que ao final non quedaría na Coruña.

Aspecto da bancada do novo Campo Municipal
[Foto: El Ideal Gallego]

Á parte de poder ver un Deportivo que acababa de facer unha meritoria campaña na 1ª División, a principal atracción era ver coa elástica do Ponteceso ao único Balón de Ouro do fútbol español, o coruñés Luis Suárez, que se atopaba en Galicia de vacacións despois de completar a súa oitava e penúltima temporada no Inter de Milán. As outras estrelas invitadas eran catro ex-deportivistas: o compostelán Veloso, que xogara a súa cuarta e última temporada no Real Madrid; Carlos Pellicer, que rematara a súa primeira campaña no Barcelona; Víctor Aurre, que, tras abandonar o Deportivo, xogara no Racing de Ferrol; e o peruano Óscar Montalvo, que xogara no Oviedo tras botar cinco anos no club coruñés. Canda eles viñeron dúas promesas do Fabril con orixes costeiras: o porteiro malpicán Ramón Canedo e o medio de Portosín David Vidal, que na temporada 67-68 xogara no propio Ponteceso. Toda unha pléiade de futbolistas para celebrar a inauguración do campo pontecesán, que tivo como punto final unha cea-homenaxe, na que se lles impuxo a insignia de ouro do club ás cinco figuras e ao presidente do Deportivo, Antonio González, por parte do mandatario pontecesán, Manuel Couto. Foi o gran legado deste presidente, o magnífico campo Municipal que utilizou o Ponteceso durante máis de 30 anos, ata que en 2003 se inaugura o campo do Pinguel.

QUE É A LIGA DA COSTA?

Principiamos a andaina deste blog para dar conta de diversas historias curiosas que aconteceron nos máis de cincuenta anos de historia do fútbol da Costa, que complementan o que publicamos no libro dos 50 anos da Historia do Fútbol da Costa (1964-2014). E comezamos cun artigo que cremos que se fai necesario: Que é a Liga da Costa? Cal é a súa historia? Cantos clubs a formaron?

----------------------------------------------------------

Cando na década do 1950 se fixeron de adoito os partidos amigables entre equipos máis ou menos estables de distintas vilas da Costa da Morte naceu en moitos deles a idea de xestar unha competición oficial. Así, en 1960 varios clubs solicitan da Federación Galega de Fútbol a creación dunha liga federada, para á que o ente federativo puxo como condición un mínimo de oito equipos. Parecía todo feito para que ese ano se iniciase a Liga da Costa, mais á última hora o equipo que se ía formar en Santa Comba botouse atrás e só eran sete os clubs que quedaban. Xa que logo, houbo que adiar a súa creación.

Teremos que agardar catro anos, cando en 1964 si se xunten ese mínimo de oito equipos e se oficialice a creación da Liga da Costa. Xa é ben sabido que estes oito clubs eran o Baio, Cee, Fisterra, Laxe, Poniente (de Carballo), Ponteceso, Porteño (da Ponte do Porto) e San Isidro (de Quintáns-Muxía). O 12 de abril de 1964 xogouse a primeira xornada da Liga da Costa, que oficialmente se encadra na temporada 1963-64. Para centrar a orixe do fútbol costeiro, digamos que esta campaña 20 equipos galegos xogaron en categoría nacional: un na 1ª División (Pontevedra), tres na 2ª División Grupo Norte (Celta, Deportivo e Ourense) e os outros 16 no Grupo I da 3ª División; por debaixo desta situábase, a nivel galego, a Serie A, que contaba con 15 equipos, divididos en dous grupos, Norte e Sur (no grupo Norte, estaba, entre outros, o Bergantiños). Fóra destes 35 conxuntos, todos os demais clubs galegos participaban en campionatos comarcais, como o creado esta temporada na Costa (por citar algún da provincia coruñesa, podemos falar da Liga do Sar, da Montaña, da Coruña, das Mariñas, de Arteixo, etc.).

Ponteceso-Poniente da temporada inaugural no Campo do Frade

Durante as 11 primeiras temporadas os equipos competían na Liga da Costa, pero coa creación da Rexional Preferente na campaña 1970-71 en substitución da Serie A, os equipos campións tiñan a posibilidade de ascender mediante promoción. Será na temporada 1974-75 cando a Federación decida regularizar estes campionatos "comarcais" e os encadre na categoría da 2ª Rexional. Curiosamente, non existía unha 1ª Rexional, pois entre a Preferente e a 2ª Rexional había unha categoría intermedia, a Serie A, que na época quedara como unha especie de categoría pechada, e os campións deses campionatos da 2ª Rexional seguían promocionando para subir á Preferente.

Categorías do fútbol galego desde a fundación da Liga da Costa

Na temporada 1978-79 xa se regularizan as competicións de forma lóxica, coa creación da 1ª Rexional e a supresión definitiva da Serie A, co que os ascensos e descensos seguían unha orde lóxica. Por esta época xa aumentara considerablemente o número de clubs costeiros, e decidírase xa na campaña 1977-78 dividir a liga en dous grupos por proximidade xeográfica. Cinco temporadas se mantivo esta división, o que quizais foi un dos motivos que provocou a creación de moitos máis equipos: pasouse dos 18 que había na 77-78 (máis dous en categorías superiores) aos 32 da 81-82 (máis nove en categoría superior); é dicir, dobrouse o número de equipos en só un lustro.

Na temporada 1982-83 fíxose un experimento de escaso éxito naquel momento, que foi a creación da 3ª Rexional. Aproveitando que na 1ª Rexional se fixeran dous grupos na provincia coruñesa (un de clubs da Coruña, Ferrol e Mariñas; e outro da Costa, Santiago e Barbanza), a Liga da Costa, que se seguiu xogando na 2ª Rexional, contou cun único grupo de 15 equipos, mentres que na nova 3ª Rexional había dous grupos costeiros, con 17 equipos en total. Isto foi cousa dunha única campaña, e na 1983-84 volveuse a unha Liga da Costa con dous grupos na 2ª Rexional. Logo de tres temporadas con esta situación, na temporada 1986-87 decídese modificar o grupo II da 1ª Rexional, que lembremos estaba formado por clubs de Santiago, Barbanza e a Costa, para dividilo en dous, por unha parte os equipos santiagueses e barbanzáns, e pola outra os costeiros. Xa que logo, o que en realidade se fixo, foi subir a Liga da Costa para a 1ª Rexional, mentres que na 2ª Rexional se mantiña un grupo costeiro.

Clubs participantes na Liga da Costa por concello

A Liga da Costa estivo cinco temporadas encadrada na 1ª Rexional Grupo II-B, manténdose na 2ª Rexional un grupo con moi poucos participantes (entre nove e doce, dependendo do ano). Na temporada 1991-92 volveuse ao grupo único provincial na 1ª Rexional e a Liga da Costa volveu para a 2ª Rexional, e de novo en dous grupos. A pouca competitividade que ofrecían estes grupos, con apenas dous ou tres equipos xogándose algo, fixeron que se retomase a idea de crear unha 3ª Rexional, e deixar a Liga da Costa nun grupo único na 2ª Rexional. Isto tivo lugar a partir da temporada 1993-94, e así se mantén ata o día de hoxe. A única modificación neste tempo foi a volta aos dous grupos na 1ª da provincia da Coruña, cos equipos da -Costa encadrados cos de Santiago e Barbanza, e a denominación oficial, que a partir da campaña 2006-07 modificouse o de Rexional por Autonómica e desde a 2015-16, este foi modificado por Galicia. Xa que logo, a Liga da Costa témola encadrada na 2ª Galicia.

Ata 69 clubs e 82 equipos participaron na Liga da Costa nas 54 temporadas que se levan disputadas de 24 concellos. A temporada na que competiron máis equipos foi na 1982-83 e 1983-84, nas que se chegaron ata os 45 equipos en activo.