HISTORIA DA COPA DA COSTA (I)

1ª EDICIÓN – TEMPORADA 1963-64

Equipos participantes	9
Campión	U.C. CEE
Subcampión	FISTERRA S.D.

Previa do 1º
partido da Copa

O 9 de agosto de 1964 xogouse o primeiro partido da Copa da Costa, no Balsiño, entre o CD Baio e a UD San Isidro de Quintáns (1-4), na única eliminatoria da rolda previa desta primeira edición. Participaron 9 equipos, coa baixa con respecto á liga do Poniente, e as altas de dous equipos que non xogaran o campionato ligueiro: Buño SD e SD Negreira. O campión ligueiro, o UC Cee, partía como favorito, con Fisterra e San Isidro como candidatos.

Crónica dos cuartos [LVG]

Pero os muxiáns, despois de desfacerse do Baio na previa, quedarían fóra nos cuartos co Negreira logo da primeira polémica na historia da Copa. Tras a vitoria en Quintáns do San Isidro por 2-0, no de volta en Negreira o equipo muxián retirouse do campo a falta de dez minutos cando perdía 3-0, retirada ordenada polo seu presidente Paulino Rivadulla tras a actuación do árbitro, pois dicía o dirixente que descontara 18 minutos no primeiro tempo e expulsáralles tres xogadores; declaracións que axiña replicaron desde Negreira xustificando a actuación arbitral. Nestes cuartos deuse a primeira igualada nunha eliminatoria que non se resolveu como indicaba o regulamento -a celebración dun partido de desempate-, senón que os dous conxuntos decidiron resolvelo na quenda de penaltis: o Ponteceso impúxose ao Laxe nos penaltis por 5 a 4, e isto é o que figura na Federación como resultado do encontro de desempate que nunca se xogou. O Fisterra desfíxose con senllas goleadas do Porteño e o Cee impúxose en Buño na ida pola mínima e refrendou o pase en Raíces. Nas semifinais, o Negreira deu a sorpresa e impúxose na ida por 3-2 ao Fisterra, pero na volta os fisterráns deron boa conta dos barcaleses (5-0). E o Cee sentenciou na ida en Raíces (4-0), e volveu vencer no Frade (2-3).

O partido de ida da final xogouse en Fisterra o 20 de setembro e rematou con empate (1-1); mentres que a volta foi sete días despois no campo ceense das Raíces, e o equipo local conseguiría impoñerse na segunda parte grazas a tres goles, que foron recortados no tramo final polo Fisterra, que non logrou forzar o desempate (3-1).

U.C. Cee 1963-64

FINAL VOLTA (27-09-1964)
U.C. CEE	Guillermo; Urbano, Castiñeiras, Louro; Cerviño, Ángel Luis; Insua, Alfonso, Guillén, Gelillo, Alfredo.
FISTERRA S.D.	Boliche; Gelucho, Negro, Pepe; Tomé, Miguel; Grullo, Marcote, Manolete, Modesto, Moncho.
Goles	1-0 Alfonso (60), 2-0 Guillén (80), 3-0 Guillén (84), 3-1 Marcote (88).

2ª EDICIÓN – TEMPORADA 1964-65

Equipos participantes	9
Campión	U.C. CEE
Subcampión	BUÑO S.D.

Crónica dos cuartos [LVG]

Participan os 9 equipos que competiron na Liga, polo que houbo que xogar unha previa, na que o Fisterra se desfixo do Porteño. Nos cuartos de final non houbo sorpresas e o Cee resolveu a eliminatoria xa na ida co Muxía, o Buño tivo que sufrir para eliminar ao Baio en Xaviña, pero aínda máis suou o Fisterra para desfacerse do Ponteceso, pero tres goles de Marcote na volta decidiron. A eliminatoria máis igualada, a priori, era a que enfrontaba a segundo e terceiro na liga, e o Negreira foi quen de gañar pola mínima os dous partidos ao San Isidro.

As semifinais deparaban un Negreira-Buño, na que os oleiros deron xa a sorpresa na ida vencendo en Cepelo (1-2) e confirmando a súa presenza na final nun gran partido en Xaviña, onde volveron vencer (3-0), con goles de Verdes, Ordóñez e Vázquez. Pero a outra eliminatoria era a destacada, pois enfrontábanse os dous finalistas da primeira edición, e grandes rivais. O Fisterra non lle gañara nunca ao Cee e fíxoo no encontro de ida, nun partido que acabou con moitos goles (5-4). Na volta, nas Raíces, os fisterráns ampliarían as diferenzas ao marcar dous goles máis, obra de Tito, pero na segunda parte os ceenses remontaron e con tres goles -de Alfredo, Guillén e Couto- forzaron o partido de desempate. Un encontro de desempate que se xogou o mércores 6 de outubro no campo da Granxa, na Coruña!!! Din as crónicas que houbo pouco público debido aos prezos abusivos (25 pesetas, o mesmo que custaba ver o Deportivo, dicían), e que o partido foi moi igualado e só se resolveu nun grave erro do porteiro fisterrán que deixou pasar o balón nunha falta botada por Alfredo desde o medio do campo.

Chegaba o Cee á final ante o novato Buño, e a contenda quedou xa resolta na ida disputada nas Raíces, a pesar de que se adiantaran no marcador os oleiros; na volta, o Buño conseguiu un meritorio empate co que pechou a súa gran participación no torneiro copeiro. Pola súa parte, o UC Cee foi xa alcumado pola prensa coruñesa como o "acaparador Unión Cee", pois gañara todos os campionatos costeiros das dúas temporadas (ligas e copas).

U.C. Cee 1964-65

FINAL IDA (10-10-1965)
U.C. CEE	Loira; Urbano, Tablilla, Louro; Ángel Luis, Gelillo; Insua, Couto, Nacho, Guillén, Alfredo.
BUÑO S.D.	Santiago; Hermida, Eladio, Casal I; Eiroa, Sobrino; Ferro, Ordóñez, Verdes, Vázquez, Casal II.
Goles	0-1 Ordóñez; 1-1 Insua, 2-1 Nacho, 3-1 Couto, 4-1 Nacho.
FINAL VOLTA (17-10-1965)
BUÑO S.D.	Santiago; Hermida, Eladio, Casal II; Eiroa, Sobrino; Ferro, Tito, Ordóñez, Verdes, Vázquez.
U.C. CEE	Loira; Urbano, Tablilla, Louro; Insua, Ángel Luis; Gelillo, Couto, Maceiras, Guillén, Alfredo.
Goles	1-0 Verdes, 1-1 Gelillo.

3ª EDICIÓN – TEMPORADA 1965-66

Equipos participantes	11
Campión	XALLAS F.C.
Subcampión	MUXÍA C.F.

Previa do partido de desempate entre
Baio e Muxía por JL Mouzo [LVG]

Entrevista a Luaces I
antes da final [LVG]

Foron os 11 participantes, aínda que o San Isidro non se presentou a xogar a previa contra o Buño, desaparecendo para sempre o equipo de Quintáns. Nas outras dúas eliminatorias da previa, novamente un Fisterra-Cee, que se resolveu con vitoria fisterrán nos dous encontros, e un Ponteceso-Baio, na que os pechacancelas da liga, o Baio, deron a sorpresa ao derrotar ao Ponteceso tras empatar no Frade e gañar no Balsiño. Nos cuartos, o favorito Fisterra quedou fóra co Negreira, ao perder na volta en Cepelo; o Xallas daba mostras de poderío ao golear na ida ao Soneira; eliminatoria igualada entre o Buño e o filial do Bergantiños -con varios xogadores do equipo A- que se resolveu nos penaltis a favor dos oleiros; e na eliminatoria máis desigual a priori, o campión ligueiro Muxía impúxose na ida (3-1), pero o pero o pechacancelas Baio logrou no Balsiño forzar o partido de desempate (4-2); este xogouse en Vimianzo entre semana e os muxiáns tiveron que remontar para pasar (3-2).

Entrevista a Raso antes da final [LVG]

Nas semifinais, o Muxía impúxose ao Negreira no campo de Beiramar (3-1) pero os barcaleses tiñan confianza en imitar ao Baio e remontar, pero o 1-0 non lles chegou. Na outra eliminatoria, o Buño impúxose ao Xaviña cun marcador axustado (2-1), e axustado tamén foi o de volta no Carreiro (1-0), polo que se decidiu nos penaltis a favor dos xalleiros. Por certo, que comentaba Del Valle en La Voz de Galicia que despois de disputada a prórroga "el reloj señalaba las ocho y diez minutos de la noche. No se veía ni con un candil. Pero los penaltis fueron controlados exactamente"; lembremos que estabamos no mes de outubro.

Á final chegaban por vez primeira o Muxía e o Xallas, no que os primeiros eran favoritos. Non obstante, no partido de ida xogado en Muxía non houbo goles; e na volta, no Carreiro, os muxiáns xa se vían co trofeo nas mans grazas a un gol de Alejandro, pero Pahiño logrou o empate no tempo de desconto e forzou o desempate. O partido decisivo xogouse en Vimianzo, con grandísima afluencia de espectadores; o conxunto muxián parecía que se ía facer co trofeo ao adiantarse no marcador no primeiro tempo e ser expulsado o xalleiro Varela, pero na reanudación empatou o Xallas e igualouse a contenda coa expulsión do muxián Nené, polo que houbo que disputar unha prórroga, na que o equipo de Raso se impuxo cun gol nos minutos finais e levou a súa primeira copa para Santa Comba. Iniciábase aquí o lustro de hexemonía do Xallas de Raso, do que falamos noutro artigo.

Muxía CF e Xallas FC aliñados na final 1965-66

FINAL DESEMPATE (23-10-1966)
MUXÍA C.F.	Cho; Eleuterio, Luaces I, Martín; Alejandro, Diz; Ferreiro, Vituco, Luaces II, Sele, Nené.
XALLAS F.C.	Arufe; Varela, Lema, Paredes; Castro, Durán; Atilano, Villar, Amarelle, Pahiño, Nicanor.
Goles	1-0 Luaces II, 1-1 Atilano, 1-2 Amarelle

4ª EDICIÓN – TEMPORADA 1966-67

Equipos participantes	10
Campión	XALLAS F.C.
Subcampión	S.D. NEGREIRA

As predicións da prensa coruñesa non
sempre se cumprían [IGAL]

Participan os nove equipos que disputaron a liga e mais o Fisterra, que retorna á competición. Na previa o Muxía impúxose ao Baio e o Negreira precisou da prórroga para remontar co Buño. Os cuartos, o Muxía sentenciou na ida fronte ao Fisterra, ao igual que o Cee co At. Bergantiños, o Negreira resolveu con facilidade na volta contra o Ponteceso, mentres que na eliminatoria estrela, o Xallas conseguiu remontar un 2-0 da ida fronte ao campión ligueiro, o Soneira. Nas semifinais, o Negreira parecía que sentenciara vencendo 0-2 en Cee, pero os ceenses a piques estiveron de remontar pero a súa vitoria foi insuficiente (1-2); mentres que na outra, o Muxía logrou vencer no Beiramar ao Xallas (2-1), pero na volta os xalleiros foron un vendaval (6-1).

O Xallas, coma o ano anterior, chegaba á final e facíao de novo tremendamente reforzado, cun cadro de xogadores case novo,mentres o Negreira era novato nas finais. E pouco lle durou a ledicia as barcaleses pois a final xa se decidiu no Carreiro, cun 4-1 para o Xallas, que deixou para a volta a honra do Negreira de gañar o partido (2-1).

Aliñación do Xallas F.C. na final da Copa 1966-67

FINAL IDA (24-09-1967)
XALLAS F.C.	Arufe; Lema, Rá, Puchini; Reo, Ventura; Nicanor, Rivera, Matito, Pahiño, Arana.
S.D. NEGREIRA	Gato; Cartagena, Elías, Forján; Arceo, Vilas; Carril, Guerra, Juan, Tomé, Chino.
Goles	1-0 Rivera (17), 1-1 Juan (20), 2-1 Rivera (34), 3-1 Ventura (40), 4-1 Matito (85)
FINAL VOLTA (01-10-1967)
S.D. NEGREIRA	Gato; Moncho, Elías, Forján; Pacucho, Arceo; Carril, Tomé, Juan, Vilas, Chino.
XALLAS F.C.	Arufe; Puchini, Rá, Lema; Creo, Ventura; Chislenko, Rivera, Matito, Arana, Varela.
Goles	0-1 Rivera (18), 1-1 Vilas (73), Tome (78, p.)

5ª EDICIÓN – TEMPORADA 1967-68

Equipos participantes	9
Campión	BUÑO S.D.
Subcampión	XALLAS F.C.

As semifinais segundo a prensa

Participan os nove clubs que competiron na liga, polo que houbo que xogar unha previa. Nela, o campión ligueiro, o Ponteceso, que se reforzara cun xuvenil David Vidal, remontou na volta ante o Baio e clasificouse para os cuartos. Aquí o Fisterra e o Cee volvíase enfrontar (cuarta vez das cinco edicións), e coma na vez anterior, os fisterráns eliminaron os ceenses; noutra eliminatoria, o Xallas volvía transformarse e goleou ao Soneira nos dous partidos, mentres que o Buño clasificábase para as semifinais pola retirada do At. Bergantiños. No último enfrontamento o Muxía venceu pola mínima na súa casa e facía o mesmo o Ponteceso na súa, pero cando se ía xogar a prórroga os muxiáns -moi molestos coa arbitraxe- retiráronse alegando falta de luz, mais o árbitro sinalou na acta todo o contrario e o Comité outorgoulles o pase ás semifinais aos pontecesáns.

Crónica da ida da final [IGAL]

Crónica da volta da final [LVG]

Nunha semifinal había un derby bergantiñán, e o Buño deu a sorpresa ao empatar en Ponteceso (1-1) e refrendar o seu pase á final tras vencer en Xaviña pola mínima (3-2). Na outra, o Xallas saíu do Carreiro con dous goles de vantaxe (4-2) para a súa visita a Fisterra, e aquí volveron vencer os xalleiros (1-3). O xornalista Del Valle, de La Voz de Galicia, dicía ao respecto: "Los vestuarios del campo de Finisterre están sin techo. Primero la lluvia los sorprendió con las uralitas sin poner, luego la 'ducha' fue a cargo del Xallas de Santa Comba que los 'bañó' en su propio campo".

Terceira final consecutiva para o Xallas e segunda para o Buño, que foi o anfitrión do partido de ida. O 29 de setembro Xaviña estaba ateigado para ver como o equipo oleiro pasaba por riba do temible Xallas e deixaba a final xa case sentenciada cun 3-0, aínda que a prensa coruñesa seguía dando ao Xallas como favorito. E a piques estivo de remontar, pois gañou na volta por 2-0 e puido forzar o desempate se o árbitro concedese un "gol fantasma" no minuto 88, que Emilio Amado, en El Ideal Gallego, aseguraba que o balón entrara na portería oleira. Mais, ao final, a Copa da Costa ía por vez primeira para Buño.

FINAL IDA (29-09-1968)
BUÑO S.D.	Santiago; Hermida, Gelucho, Ito; Paco, Eladio; Chouciño, Novo, Longo, José Luis, Cances.
XALLAS F.C.	Arufe; Aparici, Puchini, Arana; Ventura, Matito; Joselín, Rivera, Juan Ramón, Lete, Juanito.
Goles	1-0 Cances (3), 2-0 José Luis (80), 3-0 Novo (85)
FINAL VOLTA (06-10-1968)
XALLAS F.C.	Arufe; Aparicio, Puchini, Rua; Ventura, Santi; Lete, Rivera, Matito, Arana, Juanito.
BUÑO S.D.	Santiago; Hermida, Gelucho, Ito; Eladio, Paco; Chouciño, Novo, Longo, Novo II, Cances.
Goles	1-0 Santi (12, p.), 2-0 Arana (60)