21/10/23

CEN ANOS DE FÚTBOL NA COSTA. 3. A CHEGADA DO FÚTBOL ÁS TERRAS DE SONEIRA, XALLAS E BARCALA

 O concello de Camariñas: o Deportivo Porteño


Deportivo Porteño, nos anos vinte

Na Ponte do Porto foi onde máis calou este deporte, pois o Deportivo Porteño (ás veces Porteño FC) tivo unha longa vida, polo menos de 1924 ata 1935, e do que atopamos case unha vintena de partidos, o que o converte nun dos clubs máis prolíficos da Costa. É curioso que non aparece nada relativo a outros lugares do concello, como Camariñas ou Camelle, aínda que por veces se fai mención que o Porteño xogaba reforzado con xogadores da capital municipal, mais descoñecemos a existencia dalgún club alí. O primeiro partido dos porteños foi o 24 de agosto de 1924 e del lemos a seguinte crónica (La Voz de Galicia, 31.8.1924):

Se celebró en Puente del Puerto un interesante partido de fútbol entre el equipo de esta villa y el de Mugía.

Los equipiers mugianos hicieron el viaje en un automóvil, acompañados por el presidente y varios entusiastas, siendo recibidos a su llegada al Puente, por el pueblo en masa.

Después de ser obsequiados en el Casino, se trasladaron los jugadores en varios autos al campo de Carantoña, que se hallaba ocupado por las más distinguidas personas de la villa, viéndose muchos forasteros que habían acudido deseosos de presenciar el primer partido que allí se celebraba.

El encuentro resultó interesantísimo, dado el brillante juego desarrollado por ambas partes y que terminó con la victoria del equipo de Mugía por tres tantos a uno.

Todos los jugadores trabajaron incansables, sobresaliendo por el Mugía, su capitán J. García López, que apuntó dos tantos; el guardameta Ramón Mejuto, que estuvo incansable y recibió grandes ovaciones, y la linea de medios Pío García-Gonzalo Balboa-Camilo García.

Por el equipo del Puente, se distinguieron su capitán Lemus y Leopoldo Miñones.

Los excursionistas de Mugía regresaron de madrugada satisfechísimos de los agasajos recibidos y deseosos de jugar el segundo partido en el campo de su propiedad, que en esta última villa tienen.

Á semana seguinte houbo devolución de visita, nos únicos partidos que atopamos deste ano. Ao seguinte, no mes de xullo, o Porteño vai xogar a Cee fronte ao Junquera reforzado con xogadores de Camariñas e Vimianzo, e aínda así perde 5-0. A pesar de que en 1925 se di que se celebra o primeiro partido no campo de Carantoña -supoñemos sito nesta parroquia vimiancesa-, en 1927 o Porteño inaugura novo campo de fútbol, do que non coñecemos a situación, pero debería estar xa na vila. Hai noticias contraditorias, pois na prensa fálase da inauguración en dous partidos. O primeiro foi no mes de marzo e o rival foi o Buserán de Muxía, club que tiña como porteiro ao fotógrafo Ramón Caamaño. Na revista bonaerense Alborada (maio 1927) podemos ler a crónica tirada de El Ideal Gallego (23.3.1927_3) e tamén a foto dos integrantes do Deportivo Porteños -así o citan sempre- cos seus nomes a rodapé. A crónica di o seguinte:

Con un lleno rebosante se celebró en esta villa la inauguración del campo de deportes entre los equipos representativos de los pueblos de Puente del Puerto y Mugía. El partido dió comienzo con un avance formidable del "Deportivo Porteños". A los veinte minutos marcó el primer tanto de la tarde en forma impecable por el interior derecha Leopoldo de un fortísimo tiro. En el segundo tiempo los del Deportivo marcaron casi seguidos cuatro tantos más. El partido se desarrolló dentro de la buena amistad que une a los dos pueblos y que será principio de una serie de partidos que en esta temporada se concertará entre los varios equipos que hay en este partido de Corcubión.

Inauguración do campo da Ponte do Porto en 1927,
cun partido entre o Porteño e o Junquera de Cee

E o mesmo xornal coruñés publica na contraportada do 20 de abril tres fotos de Ramón Caamaño co seguinte pé de fotos: "El último domingo [17 de abril] se celebró solemnemente en Puente del Puerto, la inauguración de un magnífico campo de deportes, contendiendo los equipos Junquera, de Cée, y Deportivo Porteño, de Puente del Puerto. Los deportistas de la simpática villa dieron muestras de su religiosidad, disponiendo que el campo recibiese la bendición de la Iglesia". Pode ser que o do Buserán fose o primeiro encontro que se disputou no campo, mais a inauguración oficial foi contra o Junquera. Tamén temos noticias contraditorias do seguinte partido do Porteño disputado o 12 de xuño, neste caso dependendo do xornal. En El Orzán din que se enfrontou o equipo local do Porteño FC contra o Infantil [xuvenil] do Buserán de Muxía, vencendo os primeiros por 2-1; mentres en La Voz de Galicia di que o infantil era o do Porteño, que gañou por 2-0, sobresaíndo Mouzo, Roget, Lemus, Miñones e Suárez; e por último, El Ideal Gallego coincide en todo con La Voz menos no rival, que di que era o Canforro de Muxía.
Equipo do Porteño que inaugurou o seu campo contra o Junquera,
en foto de Ramón Caamaño publicada en El Ideal Gallego

O 7 de agosto de 1927 visitaba o campo da Ponte o Bergantiños FC, que se viu superado polo equipo local do Deportivo Porteño, "venciendo los Porteños por cinco tantos a dos. A los ocho minutos de empezado el partido, por una arrancada del extremo derecho del 'Porteños', que recoge Miñones muy oportuno, coloca el balón en la red. Los demás tantos fueron marcados por Lemus, Ruvianes y Ramón; Leis y Alejandro estuvieron admirables" (La Voz de Galicia, 13.8.1927_5). O 4 de setembro houbo devolución de visita a Carballo, con empate (2-2) no marcador, con goles do Porteño de Largo e Dosindo, "equipiers santiagueses" que reforzaran o cadro da Ponte (El Eco de Santiago, 5.9.1927_2).

O 25 de setembro chegou o primeiro derbi comarcal para o Porteño, un partido con todo tipo de incidentes, segundo as crónicas, que tamén lle botaban máis leña ao lume (La Voz de Galicia, 30.9.1927_5 e El Pueblo Gallego, 29.9.1927_15):

Se jugó un interesante partido de fútbol entre los equipos "Vall-Soneira" de Vimianzo, y el "Porteños F.C." de Puente del Puerto, en el campo de este último.

La tarde lluviosa deslució bastante las jugadas de ambos equipos, teniendo con tal motivo que dar comienzo a las seis de la tarde con tiempo suficiente para poder terminar dicho partido.

Sin embargo, y a pesar del mal tiempo el equipo Vall-Soneira consiguió tener al Porteños constantemente embotellado, venciéndole por dos a uno, no siendo la derrota del Porteños mayor por haberse suspendido el partido a los diez minutos de comenzado el segundo tiempo a consecuencia de la noche, que se echaba encima.

Muy a pecho debieron tomar los de Puente la derrota de su partido porque cuando regresaban los de Vimianzo en el coche que los había conducido, la despedida que tuvieron fue una lluvia de piedras algunas de las cuales hirieron a los jugadores y acompañantes.

Esta fue la despedida que se les hizo a los excursionistas porque arrastraban con su victoria los laureles conquistados en la temporada por el de aquella localidad.

Ao ano seguinte, o 15 de abril de 1928, o Porteño viaxa a Malpica para xogar un novo partido. A aliñación formada por Rogelio, Minos, Rogé (J.), Rogé (R.), Rogé (S.), Quico, Lastres, Túñez, Rubianes, Constante e González non lle puido facer fronte ao equipo local (3-0). Máis o destacado do partido veu coa boa camaredería de despois (El Ideal Gallego, 18.4.1928_4):

A la conclusión del partido se organizó un animado baile en la plaza pública, amenizado por la música, y en los descansos, el aficionado Andrés Carril, acompañado del tamborilero Abelardo Pérez, de Puente del Puerto, que vino con los del equipo, ejecutó con la dulce gaita gallega diversas y melodiosas piezas de marcado sabor regional, que fueron justamente aplaudidas por el público.

A la noche, confundidos porteños y malpicanos fueron los primeros y sus compañeros de excursión, entre los que recordamos y tuvimos el gusto de saludar a nuestros simpáticos amigos el culto galego don Eliseo Moreira, señores Rubianes, Miñones, Suárez Noya, Lastres, Carril Romero (don Ernesto) y García Lago, fraternalmente agasajados y cumplimentados por sus compañeros del Club local, siendo despedidos con iguales muestras de afecto, y con hurras por ambos pueblos hermanos, deseando que la fiesta se repita.

O 29 de xuño, festividade de San Pedro na Ponte, houbo novo encontro, entre o equipo local e o Junquera FC. Del temos dúas crónicas, unha breve efectuada desde a Ponte e publicada en El Pueblo Gallego (8.7.1928_19), e outra máis longa feita desde Cee para La Voz de Galicia (3.7.1928_5). Na primeira, o redactor sinala que venceu por 4-1 o Deportivo Porteño e que "el partido resultó muy animado y de jugadas muy bonitas, pero debido a la derrota sufrida por el equipo forastero, sus componentes quisieron imponerse con el juego duro, que trató de cortar el árbitro, que actuó con imparcialidad". Na segunda, dise que o Junquera se enfrontou a "una selección compuesta por tan sólo cuatro elementos locales, y el resto por jugadores de La Coruña, Santiago y Vigo; alguno de primera categoría y conocida fama, como Astray, del Emden. A esta selección se le ha denominado Porteño F. C.". Fala o cronista de 3 mil persoas no campo, que viron unha nefasta actuación arbitral, que fixo retirarse ao Junquera do campo, ao que volveu pasados vinte minutos, mais novas decisións arbitrais fixeron que os ceenses se retirasen por segunda e definitiva vez faltando 15 minutos. Non fala de como tomou o público esta decisión, mais si di que para a semana estaba prevista a visita do Porteño a Cee, que non sabemos se chegou a disputarse.

Ata o 4 de outubro de 1931 non atopamos máis partidos do equipo do Deportivo Porteño, neste caso un derbi contra os do "Balsoneira" (sic) de Vimianzo. Clara vitoria local por 8-0, mais na prensa dábanlle o desquite aos vimianceses no seu campo cando quixesen. Non sabemos se houbo tal desquite. Os últimos partidos do Deportivo Porteño foron en 1935, un o 5 de maio na Ponte do Porto, ante o Laxe FC, ao que lle gañaron por 1-0 con esta aliñación: Pichón; Evaristo, Narciso; Bermúdez, Severo, Merito; García, Juan, Recho, Pito e Constante. O outro o 4 de agosto, en Cee, ante o potente Cee FC que venceu 3-1, con boa actuación dos porteños que xogaron con: Rogelio; Minos, Bermudes; Pecho, Severo, Narciso; García, Conde, Vázquez, Chisto e Constante. Este último foi o autor do gol do Porteño.

Na prensa bonaerense, en concreto na revista Alborada (42, xaneiro de 1929), atopamos outro equipo na Ponte do Porto, o Flecha Negra, que xogou como locatario un partido fronte ao Malpica FC, empatando a uns, e no que "se distinguieron los locales Constante, Moreno, Pepito, Maximino, hermanos Roger (sic) y el portero". A partir de 1940 volveremos atopar partidos do Porteño e por vez primeira do Camariñas.


O concello de Vimianzo: o Ball-Soneira FC

O equipo de Vimianzo levaba o nome da comarca, Soneira, ao igual que o de Baio; dos dous temos noticias no ano 1927. O equipo vimiancés levaba por denominación Ball-Soneira F. C. (moitas veces aparece como Vall-Soneira, quizais por confusión da palabra galega val co anglicismo ball), e o seu primeiro partido foi na Ponte do Porto, no encontro que xa vimos que foron despedidos cunha chuvia de pedras. Os seguintes partidos do Vall-Soneira que atopamos son de 1929, nunha visita que fai o 1 de setembro ao Buserán de Muxía, con vitoria local por 2-1, aínda que parece que non chegou ao final: “La actuación de árbitro, completamente inepto en estos menesteres, parcialísimo, determinó que en el segundo tiempo se retirara el conjunto forastero” (El Noroeste, 4.9.1929_3). O día 8 de setembro houbo devolución de visita, e o Ball-Soneira impúxose claramente (El Pueblo Gallego, 13.9.1929_3):

Con gran concurrencia se celebró el domingo último en el campo de deportes Los Campelos, del Vall-Soneira, de esta villa, un interesante partido de fútbol con el equipo Buserán F. C., de Mugía.

Durante todo el partido el dominio fue de los locales, que vencieron a los visitantes por el score de cinco goals a cero.

El primer tiempo terminó con cuatro a cero (uno de penalty), a favor de los nuestros, logrando estos en el segundo tiempo un nuevo goal.

Por los forasteros destacaron García y Aranaz, y por los de casa todos bien, sobresaliendo Leis, Vázquez y el defensa Agustín, que fue el mejor de los veintidós.

El público, correcto, y el arbitraje, a cargo del joven Pérez Lema, imparcial, aunque perdonando algunas faltas a ambos bandos.

A continuación se obsequió a los forasteros con refresco y un baile que se organizó en su honor.

O resultado deste partido contrasta co obtido dous anos despois na Ponte do Porto ante o Porteño, pois o Ball-Soneira perdeu por un contundente 8-0. Aínda que na crónica invitan aos vimianceses ao desquite, non sabemos se tivo lugar, polo que este encontro do 4 de outubro de 1931 foi o último do que temos noticia do equipo representativo de Vimianzo ata o ano 1938, cando comece a coller forza o fútbol na capital de Soneira.


O concello de Zas: o Soneira FC e o Zas FC

O 4 de setembro de 1927 tivo lugar o primeiro enfrontamento entre os dous equipos representativos do concello zasense: o Soneira F. C., de Baio, e o Zas F. C., da capital municipal. Como vemos, os baieses escolleron levar o nome da comarca, ao igual que fixeron ese mesmo ano os de Vimianzo, a imitación do que fixera catro anos antes o Bergantiños en Carballo. O encontro espertou grande expectación, como o demostra a información do correspondente de Zas de La Voz de Galicia (2.9.1927_5):

El próximo domingo se celebrará un partido amistoso entre los primeros equipos del Zas F. C. y del titular de Bayo.

El encuentro promete ser intersantísimo y muy competido. Es la primera vez que ambos clubs se enfrentan y ha despertado su anuncio mucho entusiasmo en estas localidades.

El "match" habrá de efectuarse en Bayo y allí deben ir todos los buenos aficionados y entusiastas de Zas, a animar a nuestros muchachos que van llenos de fe a luchar con estos nuevos rivales.

El equipo de Zas está integrado por Rogelio Montero, Manuel Montero, Francisco Romero, Laureano Trillo, Roberto Romero, Gonzalo Fariña, Enrique Pose, Segundo Varela, Pose, Ricardo Varela y Daniel.

A vitoria neste primeiro (e único do que temos coñecemento) foi para o cadro zasense con clara superioridade, como sinala a crónica de La Voz de Galicia (8.9.1927):

El domingo último se celebró en Bayo el anunciado partido de fútbol en el que tomaron parte el Soneira y el Zas F.C.

El encuentro resultó admirable, por el buen juego hecho por uno y otro equipo y por la gran cantidad de espectadores que asistieron.

El once del Zas venció por cinco goals contra uno, evidenciando su superioridad. Se distinguieron el medio centro Roberto Robles y los defensas Montoto y Romeu estuvieron muy seguros.

Por el Soneira sobresalió Manuel R. que hizo alarde de sus buenas condiciones para el fútbol.

El referee estuvo imparcial.

Polo que se desprende do publicado na prensa, non era o primeiro encontro do Zas FC, mais non atopamos ningún partido anterior. Tampouco anterior nin posterior do Soneira FC. Do Zas FC si que temos un par de enfrontamentos posteriores; un deles contra os de Santa Comba unha semana despois do derbi municipal, a teor da información publicada en Buenos Aires na revista Alborada (nº 27, outubro de 1927):

Está causando un entusiasmo grande al público la actuación del equipo de balompié organizado en Zás por los entusiastas jóvenes de la localidad, habiendo obtenido un rotundo éxito en el encuentro celebrado el día 4 frente al Soneira F. C., de Bayo, y empatando a 0 con el F. C. Santa Comba el día de los Milagros. ¡Bravo por el F. C. Zás!

O seguinte e último foi máis adiante no tempo, en concreto o 9 de agosto de 1931, no que o CD Barcala, de Negreira, se desprazou a Zas de Carreira (especifica ben a crónica para non confundilo coa parroquia barcalesa de mesmo nome). O Zas colleitou unha derrota (3-4) neste seu último partido coñecido.


O concello de Santa Comba: o Rezola FC, o Xallas SC e o Lagarto FC

Do fútbol na Terra de Xallas temos moi poucas noticias nestas décadas vinte e trinta do século XX. Non temos ningunha no concello de Mazaricos e escasas no de Santa Comba. O que non quere dicir que non se disputasen partidos e fose o fútbol diversión habitual da mocidade xalleira, pero non aparecía na prensa. A existencia de dous clubs máis ou menos fortes a comezos dos trinta poden ser boa mostra disto. Con todo, a primeira noticia dun equipo en Santa Comba acabamos de vela no apartado dedicado ao concello de Zas, cun partido do Santa Comba FC contra o Zas FC que acabou sen goles.

O 19 de abril de 1930 aparece publicada na prensa viguesa (El Pueblo Gallego) unha crónica entre dous equipos de Santa Comba, o Rezola FC e o Xallas SC. Velaí o comentario do partido xogado seis días antes:

El domingo pasado, en el campo de la "Muralla", propiedad del "Rezola", contendieron ante enorme concurrencia los equipos arriba citados.

El encuentro resultó muy interesante, venciendo el Rezola por tres a dos, siendo marcados los del primero, después de unas buenas jugadas, por Lojo, Pérez y Otero, y los del segundo, por Vieites y Zaerea.

Arbitró el partido el señor Tuñas con mucha imparcialidad, alineando los equipos del modo siguiente:

Rezola F. C.: Braña, Turnes, Barros, Pereira, Manolín, Lema, Castro, Lojo, Otero, Pérez y Gil.

Xallas S. C.: Barbeira, Temes, Ferreira, Roque, Camilo, Negreira, Moroto, Vieites, Zaera, Piñeiro y Carballo.

Non pasaran vinte días deste encontro, e no mesmo medio (El Pueblo Gallego, 7.5.1930.3) aparece unha noticia sen asinar que leva por título "¿Se fusionan o no el Xallas S. C. y el Rezola F. C.?":

Hace tiempo veníamos oyendo que se trataba de llevar a cabo la fusión de los dos equipos existentes en este pueblo, sin que esto acabe de efectuarse, a pesar de que más de una vez que se nos pidió nuestro parecer hemos abogado por la rápida ejecución de este proyecto el cual, ahora, parece que va a ser llevado a la práctica, con gran regocijo de las partes interesadas.

Los motivos que siempre nos han puesto de parte de los que opinan por la fusión de estos dos grupos futbolísticos, son, entre otros; los que una vez unidos, se formaría con sus mejores elementos un equipo máis potente, el que podría ser a los existentes en los pueblos y villas comarcanas, con más probabilidades de éxito que cualquiera de los dos que hoy tenemos.

Hay otro motivo para efectuar la fusión, de no menos importancia que el anterior y el que hemos tenido muy en cuenta al declararnos partidarios de ella; ésta es: la falta de apoyo, material y moral, por parte de la mayoría de las personas que en este pueblo podían y debían ayudarnos a la creación de un equipo que pudiera presentarse en cualquier lado, pues los que hoy tenemos no pueden porque viven gracias al entusiasmo de unos cuantos muchachos que luchan a cada momento con la falta de recursos para adquirir lo más indispensable para su equipo; y, como es una gran verdad que de la unión nace la fuerza, creemos que, al efectuarse la fusión, ganaremos en potencialidad futbolística y económica. Esto último no da lugar a dudas, pues los gastos del equipo que salga de la fusión han de ser necesariamente menores que de los dos existentes, y los ingresos mayores. Afirmamos esto, por habernos entrevistado con muchas personas que hasta el día se mostraban indiferentes o reservadas, y al hablarle sobre el particular nos han ofrecido su apoyo moral y material.

Esperemos que con la fusión del "Xallas" y del "Rezola" tomarán todos con más cariño en este pueblo el fútbol, no tardando, por ello, en ver completamente equipado ao nuevo "team" (cuyo nombre ignoramos por hoy) y decidiéndose a concertar partidos por ahí adelante. Garantía de dirección de la nueva sociedad, por ser todos ellos de respetables y distinguidas personalidades de este pueblo, las cuales no dudamos han de poner todo su cariño en ello.

¡Qué así sea!

O Xallas S.C. de Santa Comba

Desta obtemos a información de que o apoio ao fútbol aínda era escaso polo común da poboación, ou polo menos, por parte dos que podían colaborar para o fomento deste novo deporte. É curioso cando un dos equipos, se non estamos enganados, levaba o nome dunha empresa (Lizariturry & Rezola). Descoñecemos se a fusión foi adiante ou non, nin tampouco atopamos máis partidos disputados por estes dous equipo. Co que si demos dous anos despois foi cun novo equipo, o Lagarto FC, que podemos entender como continuador do Rezola, por canto o xabrón Lagarto era o principal produto da empresa antes mencionada. Deste equipo encontramos un único partido, disputado o 25 de setembro de 1932 no xa coñecido campo da Muralla ante o infantil (é dicir, xuvenil) do CD Barcala. Esta é a crónica de El Pueblo Gallego (28.9.1932_6):

En el campo de la Muralla de esta localidad, se celebró el domingo un partido de fútbol amistoso entre los equipos Barcala infantil, de Negreira, y el Lagarto F. C., de esta localidad, que formaron de la siguiente forma:

Barcala infantil: Pintos; Chucho, Piolo, Piolo II; Músico, Bruno, Atrevido; Rico, Vichurro, Terrible y Moncho.

Lagarto F. C.: Sastre; Camilo, Lolo; Raso, Chemaría, Pereira; Arturo, Manolín, Tino, Pachín y Celestino.

Ganaron los del Lagarto por dos a uno marcados por Tino y Arturo, y el del Barcala, por Vichurro.

Un centrocampista do Lagarto, Raso, alcume de José Suárez Suárez, vai ser o futuro presidente do Xallas FC da Liga da Costa, club que foi o primeiro en ter publicidade na súa camiseta: o xabrón Lagarto. A pesar de que na páxina web "Santa Comba na memoria" aparece algunha foto que sinalan ser do Santa Comba FC do ano 1933 non atopamos na prensa ningunha referencia ao fútbol neste ano nin nos seguintes na capital xalleira, salvo un partido suspendido polas festas das Milagres en 1935 que ía enfrontar ao equipo local co Laxe, pero non se puido disputar pola morte dun xogador laxense.


O concello de Negreira: o CD Barcala e o Club Pirelli

Na comarca de Barcala o fútbol tamén chegou e disque o fixo xa en tempos temperás, igual influído pola súa proximidade a Santiago. Nas orixes do fútbol noiés, afirma o correspondente do xornal El Pueblo Gallego nesta vila, está o España F.C., que ao pouco de nacer, en 1911, "en una tartana de alegre cascabeleo, recibimos la primera visita de un equipo forastero que con el nombre del 'Tambre F. C.' nos envía la villa de Negreira" (El Pueblo Gallego, 24.8.1927). Así pois, xa temos fútbol en Negreira na segunda década do século XX. Deste Tambre FC pouco máis sabemos e tampouco do fútbol nesta comarca nos seguintes vinte anos.

Haberá que agardar a 1931 para encontrar outro equipo en Negreira: o Club Deportivo Barcala. O primeiro partido do que temos noticia celebrouse o 11 de xaneiro na veciña parroquia de Ons (Brión) ante o novo club local con empate a tres (El Pueblo Gallego, 14.1.1931_9):

El día 11 tuvo lugar la inauguración del campo de fútbol que la nueva sociedad deportiva "Galicia F. C." posee en la Gándara, celebrándose un partido entre el propietario del campo y el "Club Deportivo Barcala".

A las tres de la tarde salta al campo el Barcala, haciéndolo minutos más tarde el "Galicia F. C." y bajo las órdenes de Robustiano López alinean los equipos en la siguiente forma: "Galicia F. C.": Pedro; Urbano, Modesto; Ventura, Cajuso, Argimiro; Negreira, Antonio, Manolo, Pedrares y Arufe; el de Barcala, Vázquez; Caamaño, Figueiras; Ares, López, Carrillo; Ramón, Tomé, Leis, Pensado y Mejo. En el segundo tiempo, Quinteiro sustituye a Ramón.

O 2 de agosto dese ano temos un novo encontro, neste caso en Negreira, fronte ao equpo santiagués do Vidán FC ou iso parecía: "En el Tilleiro se jugó un encuentro entre los equipos mencionados, aún cuando el Vidán era una selección santiaguesa en la que figuraban dos elementos del Compostela y tan solo un titular del team desplazado" (El Pueblo Gallego, 5.8.1931_7). O cronista xustificaba así a forte goleada (0-7), aínda que só en parte, pois "el portero y el defensa izquierda, muy malos, debiéndose a ellos la cuantiosa derrota". Con todo, ao día seguinte o correspondente en Santiago do mesmo xornal retrúcalle ao seu camarada negreirés que o Vidán foi con todos os seus xogadores, menos un, membro do Compostela, que ía de excursionista e que xogou pola lesión dun dos membros do plantel titular do Vidán.

O CD Barcala esqueceu a ampla derrota uns días despois na súa visita a Zas (de Carreira, como especifica o cronista), onde gañou 3-4 ante o titular da vila. Isto debeulles dar azos aos de Negreira para afrontar o desquite cos de Vidán, cos que xogaron no seu campo o día 23 sen que saibamos o resultado. A comezos de 1932 vén a Negreira outro conxunto compostelán, o Gelmírez F. C., que se impón por 0-2 ao Barcala. É posible que o club negreirés formase tamén equipo xuvenil, a teor do que se desprende do publicado o 29 de setembro de 1932 en El Pueblo Gallego, que fala do partido Lagarto FC e Barcala Infantil, do que vimos a crónica no apartado de Santa Comba. O equipo sénior viaxa o 2 de outubro a terras bergantiñás para contender co Carballo FC. O seguinte partido que lle atopamos foi o 12 de marzo de 1933, no que parecía ser un derbi fronte ao Arenas del Tambre. Esta é a crónica do partido que ofrece El Pueblo Gallego (15.3.1933_7):

El pasado domingo jugaron el Barcala y el Arenas del Tambre.

Los equipo alinearon así:

Barcala: Garafello, Pedro, Manolín, Agustín, Vázquez, Chucho, Tino, Raxo, Vicente, Emiliano y Jesús.

Arenas: Pintos (J.), Monchés, Pintos (C.), Muxico, Mero, Toscano, Randa, Vichurro, Juan, Piñeiro y Terrible.

A los 25 minutos marca el Arenas el primer tanto, finalizando el primer tiempo sin que se marquen más goals.

En el segundo tiempo defienden al Arenas solo nueve jugadores por retirarse Juan y Toscano. De salida los del Barcala marcan su único tanto por mediación de Vázquez.

Transcurridos veinte minutos Pintos obtiene el segundo para el Arenas y este equipo, animado por el nuevo goal, se impone. Pintos marca el tercero y Vichurro logra el cuarto y último de la tarde.

El match finalizó pues con la victoria del Arenas por cuatro tantos a uno.

Se distinguieron: por el Arenas, el portero, que fue el mejor de los veintidós, y los demás a una misma altura, y por el Barcala, Vázquez.

O 8 de xullo dese ano, o Barcala recibía no seu campo ao Rayo compostelán, no que foi o último partido que lle coñecemos ao Club Deportivo Barcala. A única noticia posterior vén dada por un acto no seu local social das Mocedades Galeguistas de Barcala, no que falaron Ovidio Tomé Castro, Constantino Brenlla e Avelino Pousa Antelo. Como acabamos de ver, xunto co CD Barcala había máis equipos en Negreira, como o Arenas del Tambre e, posiblemente, o Galicia S. C., se facemos caso a que os apelidos deste club fano distinto do Galicia F.C. de Ons que vimos ao comezo. Este club recibiu o 27 de novembro de 1932, no único encontro do que temos constancia, "en la villa de Negreira" ao Mercurio FC compostelán (cfr. El Eco de Santiago, 26.11.1932_2). Do Arenas del Tambre, ademais do derby visto antes, temos un partido xogado o 22 de xaneiro de 1933 en Ordes contra o Progresista FC, que acabou coa contundente vitoria local por 7-0. Na crónica de El Ideal Gallego (28.1.1933) dise que “de la culta villa de Negreira se trasladaron a esta para presenciar el partido muchos aficionados al viril deporte”.

Pero un novo club emerxeu con forza en Negreira, o Club Pirelli. Seguramente patrocinado por esta marca comercial, que tamén o levaba facendo desde había moitos anos con clubs de cidades como Vigo, Santiago e Ferrol, e de vilas como A Pobra do Caramiñal. A primeira noticia que temos del data de 1933, e é nada menos que a aprobación por parte do Gobernador Civil da Coruña do seu regulamento o 4 de agosto. Polo tanto, o Club Pirelli vai ser un club oficial, dos poucos que había na nosa contorna. Ese mesmo verán atopamos algún partido deste equipo, o que non quere dicir que non os tivese antes da súa "oficialización". Coa presenza de moitos afeccionados, recibiron o 20 de agosto ao Bertamiráns FC, equipo amiense que venceu por 3-4. Ao domingo seguinte, o que se achegou a Negreira foi o equipo de Brión, que se viu superado polo Pirelle (sic) por 5-3, segundo a breve información de El Pueblo Gallego (2.9.1933_6). A pesar de non ter as crónicas foron moitos os encontros que disputou, pois así o reflicte unha nota de prensa na que o club contesta a un reto lanzado polo Santiago Sporting Club. Os negreireses aceptan o reto do seguinte xeito: “el Pirelli está dispuesto a sumar a la larga lista de sus víctimas el nombre del Santiago S.C.” (El Ideal Gallego, 27.7.1934). Non sabemos se houbo reto aceptado ou non. O seguinte encontro do Pirelli atopámolo o 15 de agosto de 1935, en Cee, no campo das Raíces, devolvendo unha descoñecida visita anterior dos ceenses. Pola crónica de El Ideal Gallego os de Negreira non quedaron moi contentos do partido: “El día 15 se trasladó a la Villa de Cée el equipo Pirelli, de Negreira, para contender con el de aquella localidad, creyendo ser correspondidos en las atenciones que los del Pirelli habían tenido con los de Cée, cuando éstos nos visitaron. Pero no fué así; el Cée intentó ganar por todos los medios aunque no le ha valido ninguno de los procedimientos para evitar el empate a dos tantos. Por el Pirelli destacó la actuación del portero Arufe, que estuvo acertadísimo”. O 10 de xullo de 1938 foi a data do seguinte e último partido que coñecemos do Pirelli, fronte ao Herme F.C. de Santiago. É ben seguro que o Club Pirelli xogou moitos máis partidos que os aquí reflectidos, e dos que aparecían na prensa. Del quedou ampla memoria na vila nicreriense e considérase como o precursor da S.D. Negreira que se había fundar en 1963 para participar na Liga da Costa.

No concello da Baña non temos ningunha noticia dun partido de fútbol, pero si que temos constancia da creación do Club Deportivo Corneira, de quen se aprobou o regulamento por parte do Goberno Civil da Coruña o 17 de xullo de 1933.



Ningún comentario:

Publicar un comentario

CEN ANOS DE FÚTBOL NA COSTA. 5. A CHEGADA DO FÚTBOL ÁS COMARCAS DE MUROS E DE NOIA

  O concello de Carnota: Deportivo Pindo e Carnota Apenas contamos con información de partidos de fútbol neste concello, a pesar de atopars...